تکنولوژی چیست؟
بتول مومن بیک
ریشه کلمه تکنولوژی
تکنولوژى از ریشه? یونانى به معنای فن آوری گرفته شده است .
تکنولوژی در لغت نامه در فرانسه : به کارگیری از ابزارها و دستگاه ها و ماده ها که سبب گرگشای دشواری انسان است .
تکنولوژی در لغت نامه درایران : (در فرهنگ فارسی معین)
مطالعه فنون و ابزار و ماشین آلات و مواد اولیه (1
فناوری (2
تعریف تکنولوژی
- تجسم دانشى است که به جریان تولید و استخراج منابع مربوط مى‌گردد.
- تمام یا یک بخش سازمان یافته در کاربرد علم در صنعت است.
-تشکیلات اجتماعى تکنیکى است که به‌منظور تأمین معاش به‌کار برده مى‌شود.
-الگوى کلیه? اعمالى است که در به‌کار‌بردن منابع در ارتباط با ارزش‌ها مورد استفاده قرار مى‌گیرد.
- تکنولوژى عبارت است از دانش و مهارت‌هاى لازم براى تولید کالا و خدمات که حاصل قدرت فکرى و شناخت انسان و ترکیب قوانین موجود در طبیعت مى‌باشد.
- سازمان ملل متحد تکنولوژى را به‌عنوان مجموعه اطلاعات، مهارت‌ها، روشها و ابزار لازم براى ساختن محصولات مورد نیاز و کاربرد آنها و یا تأمین خدمات مفید و مورد نیاز پذیرفته است.
- وسایل موجود براى نیل به هدف‌هاى سازمانی را گویند.
- تکنولوژی چیزی نیست که به صورت ناگهانی بوجود آید بلکه جزیی از فعالیت های انسان است که در خصوص به کاربردن شاخه های مختلف علم برای حل مشکلات و معضلات عملی و به دلیل تنوع شرایط آب و هوایی و جغرافیایی و یا سایر عوامل حاکم بر زندگی ممکن است این مشکلات از یک ناحیه به ناحیه دیگر تغییر کند بنابراین تکنولوژی مجموعه ای از روشها و تجربیات و علوم عملی است که مردم برای تسلط بر محیط و حل مشکلات مربوط به رابطه آنها با محیط به کار می برند.
تکنولوژی جدید
به فناوری گفته می شود که به تازگی در بازار آمده و قابلیت نوین ارائه می دهد .
تکنولوژی مناسب
به تکنولوژیهایی گفته می شود که قابل فهم باشد، مقرون به صرفه باشد، در دسترس همگان باشد، باعث ارتقاء سطح فکری و علمی جامعه گردد و رضایت عامه جامعه را فراهم نمید و با شرایط محیط از لحاظ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی سازگار باشد و بتواند بنیانهای فکری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را تقویت نماید و در تعامل با این بنیانها موجب ارتقاء خودش هم گردد و در نهایت موجب آسایش و امنیت جامعه گردد.
تکنولوژیهای مناسب زمانی می تواند مفید و موثر واقع شود که کم هزینه و یا بدون هزینه باشد. همچنین اشکال آن را می توان اینگونه بیان نمود که تکنولوژیهای کم هزینه، تکنولوژیهای مقیاس کوچک، تکنولوژیهای متوسط و بدون هزینه که این تکنولوژیهای مناسب در سطوح مختلفی کاربرد دارند از جمله در سه سطح قرار می گیرد:
1) سطح ساده: بیشتر در مناطق روستایی، کشورهای فقیر نشین و در حال توسعه رواج دارد که مردمان آن مناطق با استفاده از ابزارهای ابتدایی و پیش پا افتاده برای ارتقاء سطح جامعه استفاده می کنند.
2) سطح متوسط: به آنگونه از ابزار و تکنولوژیهایی که فراتر از حد ابتدایی قرار گرفته و به گونه ای که اکثر مردم بتوانند از آنها استفاده نمایند گفته می شود.
3) سطح پیشرفته: استفاده از فناوریهای نوین و تکنولوژیهای بسیار پیشرفته و برتر که در اختیار همگان هم ممکن است قرار نگیرد اما کاربرد آن در جامعه منجر به تحول و توسعه فرهنگی می شود.
نظر دانشمندان
. دانشمندان در خصوص تکنولوژی به این نتیجه رسیدند که مفهوم تکنولوژی به لحاظ نوع کاربرد و دیدگاه متولیان حوزه های مختلف فرهنگی می تواند دارای استفاده های گوناگونی باشد. به عنوان مثال: یک مهندس به تکنولوژی از دیدگاه ماشین و ابزار نگاه می کند. یا برای یک اقتصاددان تکنولوژی به معنی کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری است. برای یک مردم شناس مفهوم فرهنگی دارد که بر این اساس می توان اینگونه نتیجه گیری کرد: در نظر همه آنها هدف از تکنولوژی دگرگون ساختن محیطی است که در آن زندگی می کنند و تکنولوژی یک نگاه و نگرشی است که به نقش تعیین کننده در خصوص پدیده ها در مقیاس های مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
انواع تکنولوژی
مادی، غیرمادی
مادی ←←←ماشین ،ابزار ،تجهیزات
معنوی←←←طرح و پروژهای ملی (فرایند های اجتماعی )
منابع
فرهنگ فارسی معین
کتاب تکنولوژی و جهان امروز (مجید عباس پور)
مجله الکترونیکی ویستا
وبلاگ بانک دانشجو نوشته جعفریان
سوالهای امتحانی:
1- تکنولوژی را تعریف کرده و مفهموم آن را بیان کنید ؟
2- تکنولوژیهای مناسب دارای چه ویژگیهایی هستند؟ سطوح کاربرد آنها را توضیح دهید.
3- انواع تکنولوژی را نام ببرید ؟
توسط : الماس | تاریخ : یکشنبه 92/6/3
