موضوع تحقیق:

نقش صنایع فرهنگی در احیاءشهرها (قسمت اول)

استاد راهنما:استاد مومنی

گردآورنده : فاطمه سعادتی

مرداد 92

دانلود PDF

خلاصه ی مطالب

در عصرتکنولوژی، ما شاهد ظهور شهرهای بزرگ با کار ویژه‌های تخصص هستیم یکی از این کار ویژه‌ها ظهور شهرهای فرهنگی بر اساس رشد صنایع فرهنگی است. خصیصه دارابودن صنایع فرهنگی در این شهرها مهم و کلیدی است گرچه در مورد زیر مجموعه‌های آن اتفاق نظری وجود ندارد اما با بررسی آزاد در کشورهای مختلف می‌بینیم به طور میانگین 18 زیرمجموعه را شامل می‌شود که صنعت گردشگری یکی از آنهاست. صنایع سینما، رسانه، (مد یا سیتی) بازیه رایانه‌ای، میراث تاریخی و صنایع دستی از نمونه‌های دیگر هستند. شهرها در دنیای امروز تخصصی شده‌اند و با کارکردهای خاصی در حال شکل‌گیری‌اند به عبارت دیگر شهرها در دنیای امروز نشان تخصص پیدا می‌کنند. در گذشته شهرها هم کار ویژه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، صنعتی و فرهنگی بودند اما امروزه شهرها از این حالت در حال خروج هستد و صنایع فرهنگی به عنوان یکی از عوامل خروج باعث پیدایش شهرهای فرهنگی قرا گیرد، هالیوود و دیزنی لند از نمونه شهرهای فرهنگی در آمریکا هستند (قدر صنایع فرهنگی در آمریکا در عرصه تولید فیلم و فیلمسازی و رسانه‌ها و صنعت سرگرمی است که سالیانه مردم از سراسر دنیا مصرف کنندگان این تولیدات فرهنگی هستند. در حال حاضر علاوه بر شهرهای فرهنگی، شهرهای مالی و اقتصادی در دبی پدید آمده‌اند یا در شهرهایی مثل ژنو و واشنگتن با کار ویژه خاص سیاسی و دیپلماتیک فعالیت می‌کنند.

فهرست مطالب

مقدمه------------------------------------------------3

آموزش رشته های بومی و مزیت دار-----------------3

اعطای درجه ی هنری-------------------------------3

طرح تکریم هنرمندان،پیشکسوت---------------------3

بیمه هنرمندان صنایع دستی--------------------------4

شهرها دردنیای امروزتخصصی شده اند--------------4

شهرهای فرهنگی و صنایع فرهنگی------------------5

مزایای منحصربه فرد صنایع فرهنگی----------------6

ویژگیهای صنایع فرهنگی---------------------------6

استراتژی صنایع فرهنگی درسطح ملی---------------7

خلاصه مطالب--------------------------------------8

منابع-----------------------------------------------10

مقدمه:

صنایع دستی بخش مهمی از میراث فرهنگی هر کشور را تشکیل می دهد. بدون تردید صنایع دستی و هنرهای سنتی نقش اساسی در زندگی اجتماعی، اقتصادی جامعه دارد و احیای صنایع دستی و حمایت از تولید و آموزش در این زمینه در خراسان جنوبی با توجه به گستردگی آن در این منطقه دارای اهمیت بسیاری است.

هر چند مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طی سال های اخیر با وجود محدودیت های مالی اقدام های خوبی در این زمینه انجام داده اند ولی هنوز جا برای کار کردن زیاد است و با برنامه ریزی مناسب می توان اقدام های موثرتری انجام داد تا هم موجب ارتقای سطح اقتصادی استان و هم افزایش اشتغالزایی و درآمد فعالان این حوزه شود.

معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اعلام این که از میان بیش از 240 رشته صنایع دستی شناسایی شده و کددار کشور، هنرمندان و صنعتگران استان در بیش از 75 رشته فعالیت می کنند و این معاونت در 3 حیطه حمایت از تولید و بازرگانی، توسعه و ترویج و حفظ و احیا به فعالیت می پردازد، می گوید: برای حدود 3 هزار و 230 نفر از هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی استان پروانه کار و مجوز تولید صادر شده است.

آموزش رشته های بومی و مزیت دار

آموزش رشته های مختلف صنایع دستی به گفته «انوری مقدم» یکی از وظایف مهم این معاونت است. آموزش رشته های صنایع دستی در رشته های بومی و مزیت دار اهمیت بیشتری دارد بنابراین در قالب برپایی دوره های آموزشی برای افراد متقاضی 15 سال به بالا در سطوح مقدماتی و تکمیلی 18 مرکز سیار و ثابت آموزش صنایع دستی این اداره کل در نقاط مختلف استان خراسان جنوبی برگزار شده است.

در 2 مرکز آموزش شماره یک و 2 بیرجند و مراکز ثابت خوسف، سرایان، بشرویه، فردوس، خضری دشت بیاض، سربیشه، درمیان و نهبندان دوره های آموزشی صنایع دستی برگزار می شود. علاوه بر مراکز آموزش ثابت، مراکز آموزش سیار هم در مناطق دور افتاده، روستاها و مناطق عشایری به صورت موقت ایجاد و تجهیز می شود. همچنین براساس تفاهم نامه های منعقد شده با دستگاه های اجرایی استان شامل اداره کل تعاون، تعاون روستایی، امور عشایری، بهزیستی و اداره کل زندان ها و اقدام های تربیتی استان آموزش های مورد نظر با برگزاری دوره های مختلف و با هدف زیر پوشش قرار دادن این نهادها اجرا می شود.

اعطای درجه هنری

وی با بیان این که هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی به ویژه تولید کنندگان آثار ارزشمند صنایع دستی می توانند برای گرفتن درجه هنری اقدام کنند، می گوید: درجه هنری با توجه به سابقه هنری و تخصص افراد متقاضی به آن ها داده می شود تا جایگزین مدرک علمی هنرمندان شود و معادل 3 مقطع تحصیلی لیسانس، فوق لیسانس و دکتراست و تعیین حقوق و دستمزد آموزش، مجوز

تدریس در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و اولویت خرید آثار تولیدی از جمله مزایای اعطای درجه هنری به هنرمندان صنایع دستی است.به گفته وی در این زمینه 2 نفر از هنرمندان صنایع دستی استان درجه هنری دریافت کرده اند و متقاضیان دریافت درجه هنری هم با مراجعه به این معاونت یا نمایندگی های میراث فرهنگی در شهرستان های استان می توانند با ارائه سوابق هنری و مستندات لازم برای تشکیل پرونده اقدام کنند تا پرونده آنان در شورای ارزشیابی کشور برای تعیین سطح درجه هنری بررسی شود.

طرح تکریم هنرمندان پیشکسوت و معمر

«انوری مقدم» طرح تکریم هنرمندان پیشکسوت و معمر را یکی دیگر از طرح هایی برشمرد که با تلاش  فعالان حوزه صنایع دستی اجرا می شود.

به گفته وی با این که تاکنون پرونده 16 پیشکسوت هنرمند معمر استان برای استفاده از حمایت های این طرح به تهران ارسال شده است، از 2 سال پیش فقط یک نفر از پیشکسوتان صنایع دستی منطقه توانسته است از حمایت های مورد نظر برخوردار شود.

وی می افزاید: از سال 79 با تصویب هیئت دولت و تشکیل شورای ارزشیابی هنرمندان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صنعتگران پیشکسوت با حداقل 35 سال سابقه فعالیت در این زمینه که به دلیل کهولت سن، عائله مندی، بیماری یا از کار افتادگی قادر به تامین حداقل معاش خود نیستند مشمول استفاده از تسهیلات این طرح می شوند و بر اساس آیین نامه این طرح، افرادی که با نظر تخصصی شورای ارزشیابی مشمول این طرح هستند، ماهیانه مبلغی به عنوان کمک مستمری دریافت می کنند.

بیمه هنرمندان صنایع دستی

وی در پاسخ به این سوال که از فعالان این حوزه چه حمایت های دیگری می شود، اظهار می کند: در راستای اجرای قانون بیمه، قالیبافان و هنرمندان رشته های صنایع دستی شناسنامه دار و هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی که تمام وقت به تولید صنایع دستی اشتغال دارند می توانند از طرح بیمه هنرمندان صنایع دستی بهره مند شوند که در این زمینه 20 درصد از حقوق بیمه را دولت و 7 درصد دیگر را بیمه شده پرداخت می کند.

همچنین اگر کارفرما وجود داشته باشد با پرداخت 3 درصد این مبلغ توسط کارفرما، بیمه شده مشمول بیمه بیکاری می شود.

به گفته وی شرط برخورداری از بیمه هنرمندان صنایع دستی هم داشتن 15 تا 50 سال سن است و کسانی که در محدوده سنی 50 تا 55 سال باشند می توانند با پرداخت جریمه سنوات مازاد از مزایای این طرح بهره مند شوند و تاکنون هم بیش از 270 نفر از هنرمندان استان در رشته های مختلف بیمه شده اند.

وی فراهم کردن زمینه حضور هنرمندان صنایع دستی منطقه در نمایشگاه های تخصصی و بازرگانی را یکی دیگر از حمایت های این معاونت از فعالان این حوزه بیان می کند و می گوید: تولید صنایع دستی و استمرار آن در گرو ایجاد بازار هدف و فروش محصولات است بنابراین برای فروش صنایع دستی تولید شده توسط هنرمندان، هر سال تقویم نمایشگاه های سراسری تهیه می شود تا هنرمندان صنایع دستی بتوانند با شرکت در این نمایشگاه ها تولیدات خود را برای فروش ارائه کنند و حمایت های دولتی نیز پرداخت قسمت زیادی از هزینه های شرکت هنرمندان در نمایشگاه های دیگر استان هاست.

وی با اعلام این که حدود 10 هزار هنرمند صنایع دستی در استان فعالیت می کنند، می گوید: 7 هزار نفر در واحدهای کارگاهی و خانگی روستایی و عشایری و 3 هزار نفر دیگر در واحدهای شهری مشغول کار هستند.

برای رفع مشکلات و رونق بخشیدن به این حوزه باید به مواردی از جمله دسترسی نداشتن به بازار فروش مناسب، بالا بودن قیمت مواد اولیه و افزایش هزینه های تولید، ورود صنایع دستی مشابه خارجی با قیمت ارزان، نبود گمرک تخصصی برای صادرات صنایع دستی و نبود بسته بندی مناسب تولیدات صنایع دستی توجه کرد.

معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این که در راستای توسعه کارگاه های خانگی در قسمت صنایع دستی این معاونت با همکاری اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی از سال 1390 اقدام به صدور

مجوز جدید با عنوان مشاغل خانگی کرد، می گوید: دارندگان این مجوز می توانند برای توسعه کسب و کار در یکی از رشته های صنایع دستی از تسهیلات بانکی قرض الحسنه حداکثر تا 50 میلیون ریال بهره مند شوند