موضوع تحقیق : نظریه ها، کاربردهای تکنولوژی های اطلاعات (قسمت سوم)

نام استاد : جناب آقای دکتر مومنی

گردآورندگان : عاطفه حسین پور- اسلام بشارت

نام درس : تکنولوژی فرهنگی

دانلود PDF

نوارهای ویدئو و پخش صوت

تکنولوژی متداول ویدئو ، برقراری ارتباطات محلی به زبانها و لهجه های بومی را سهولت بخشیده است . دولت هند با تهیه برنامه های خاص ، انتقال پیام از طریق نوارهای ویدئو را برای طیف وسیعتری از مردم کشور فراهم ساخته است .

کلوپهای ویدئوئی در نقاط مسکونی شهرها و مناطق روستایی توسط افراد تأسیس شده و فیلمهای سینمایی و برنامه های دیگری که برای مردم سرگرم کننده است از طریق ویدئو به نمایش گذاشته می شود . تلاشهای داوطلبانه ای در جهت ارائه برنامه های کم هزینه سرگرم کننده برای پر کردن اوقات بی کاری صورت می گیرد . این وسیله ارتباطی ارائه هر چه وسعتر فیلمهای سینمایی هند و برنامه های عمرانی را برای بخش عظیمی از مردم کشور که تا کنون به دست فراموشی سپرده شده یا امکان دسترسی به آنها فراهم نبوده ، آسان کرده است .

فعالیت کلوپ های ویدئویی ، همانند سینماهای سیار است و یک وسیله ارتباطی بسیار مؤثر تلقی می شود . هند بزرگترین تولید کننده فیلمهای سینمایی است اما در گذشته تنها 10 درصد مردم این کشور به دلیل دسترسی به سینماها که در مناطق شهری قرار دارند موفق به دیدن فیلم های سینمایی می شدند . ولی امروزه کلوپهای ویدئویی امکان تماشای فیلمها را برای جمعیت بیشتری از مردم هند فراهم ساخته اند .

تکنولوژی های ویدئو امروزه کاربرد و مصارف فراوانی یافته است و مردم هند از این وسیله برای پر کردن اوقات فراغت خود در منزل استفاده می کنند . مردم به جای رفتن به سینما ترجیح می دهند با صرف هزینه کمتر و آسایش فیلمهای سینمایی را در خانه های خود تماشا کنند . کسانی که قادر به خرید دستگاههای ویدئو نیستند برای پر کردن اوقات فراغت خود از کلوپهای ویدئو استفاده می کنند . فرستنده های تلویزیونی از ویدئو برای نمایش برنامه ها و فیلمهای خاص تلویزیونی استفاده می کنند . از این وسیله ارتباطی همچنین برای برنامه های آموزشی ذر زمینه پزشکی ، مهندسی ، کشاورزی و امور مشابه استفاده می شود . مردم هند علاقه خاصی به ویدئو و تلویزیون از خود نشان داده و با دیدی مثبت به این وسایل ارتباطی نگاه می کنند .

در دهه 1980با تبدیل ویدئو به یک رسانه قابل استفاده در منزل ، دولت هند با سه مسأله عمده مواجه گردید – تأثیر اجتماعی ویدئو ، قاچاق ویدئو و امکانات ضعیف تولید سخت افزار در کشور . در آستانه برگزاری مسابقات آسیایی ، دولت هند با کاهش عوارض گمرکی و سود بازرگانی دستگاه های ویدئو ، امکان رونق یافتن این وسیله ارتباطی را فراهم ساخت . کاهش قیمت این دستگاه به پذیرش و انتشار وسیع ویدئو در کشور کمک کرد و در عین حال موجب تقویت این دیدگاه شد که تأمین ارزان قیمت این تکنولوژی ، امکان انتشار سریع آن را برای مخاطبان بیشتری فراهم خواهد کرد . این یک نمونه از تقدم رویداد بر سیاستگذاری است که از مباحث متداول مرتبط با تکنولوژی در به کارگیری اشکال جدید توزیع ، محسوب می شود .

دولت از اشاعه تبلیغات ویدئویی که همراه با فیلمهای ویدئویی عرضه می شود به شدت نگران است . تمامی فیلمهای ویدئویی در مراکز خصوصی تهیه می شوند و مؤسسات تبلیغاتی برای تبلیغات تجاری بطور فراینده به مراکز تهیه و عرضه فیلمهای ویدئویی چشم دوخته اند . نگرانی دولت هند ، از بابت در آمد ناشی از تبلیغات است ، چنانچه کالایی توسط تلویزیون تبلیغ شود ، دولت از تبلیغ دهنده مبالغی دریافت می کند چنانچه کالایی توسط تلویزیون تبلیغ شود ، دولت از تبلیغ دهنده مبالغی دریافت می کند ولی وقتی تبلیغات از طریق فیلمهای ویدئویی صورت گیرد ، هزینه تبلیغات نیز به صاحبان این گونه مراکز پرداخت می شود و این کانال تبلیغاتی تازه ، دولت را از در آمد تبلیغات محروم می سازد . نوارهای سمعی و بصری می توانند آموزش رسمی و غیر رسمی را سهولت بخشند و نیازهای مخاطبان خاصی را برآورده سازند . گرچه دولت استفاده از نوارهای سمعی و بصری را جهت اهداف آموزشی در مدارس و دانشگاه ها به صورت پخش در محل یا پخش از راه دور برای دیگر مؤسسات آموزشی تشویق می کند ولی دانشگاه های مکاتبه ای استفاده از این نوارها را به صورت شخصی و بدون پخش آن از رسانه ها ترجیح می دهند . هزینه تمامی برنامه های رسمی آموزشی را کمیسیون کمک هزینه تحصیلی دانشگاه تأمین می کند . مراکز تهیه برنامه های آموزشی سمعی و بصری در سرتاسر دایر بوده و کیفیت برنامه های تولیدی آنها بسیار مطلوب است . یکی از مسائلی که در زمینه این برنامه های آموزشی که از قبل تولید و به وسیله رسانه ها پخش می شود ، چگونگی انطباق آن با برنامه های رسمی آموزشی مدارس و دانشگاه هاست . یک بررسی جدید نشان می دهد که اکثر دانش آموزان هند در درک مطالب این گونه برنامه ها از لحاظ زبان با مشکل رو به رو هستند و برای درک مطالب به حضور معلم جهت تشریح نیاز دارند . شبکه ملّی تلویزیون هند از ساعت 18 تا 23 برنامه پخش می کند و بقیه ساعات روز برای پخش برنامه های آموزشی اختصاص دارد ولی زمان پخش این برنامه ها همیشه با ساعات کار مؤسسات آموزشی مطابقت ندارد . بدین ترتیب اگر مدارس در جهت جذب و ادغام برنامه های آموزش سمعی و بصری در برنامه های آموزشی خود تلاش نکنند ،  دانش آموزان در درک و جذب مطالب این گونه برنامه ها با مشکل رو به رو خواهند بود .

نکته دیگری که توجه دولت و مردم هند را به خود مشغول ساخته چگونگی تقسیم برنامه ها برای پخش از شبکه تلویزیونی هند و نوارهای ویدئویی است . مثلاً اطلاعات مربوط به مراقبتهای لازم در زمینه حمل و نقل با راه آهن با یک دیدگاه اجتماعی در جهت آموزش نکات به مسافران به صورت برنامه های قابل پخش از شبکه تلویزیونی تهیه می شوند . هر چه میزان اطلاعات ارائه شده در برنامه های تلویزیونی و فیلمهای ویدئویی بیشتر باشد مراجعه حضوری به باجه های اطلاعات کاهش خواهد یافت .

یکی از جالبترین تحولات در زمینه استفاده از کاست ، استفاده از نوارهای ویئویی در معابد بویژه برای نمایش مراسم مذهبی است . این گونه نوارهای ویدئو نقش کاهن را در مراسم مذهبی کاهش می دهد ولی استفاده از آنها بین برخی از مردم بویژه در مراسم مذهبی با استقبال بسیار همراه بوده است . نوارهای ویدئویی در داخل و خارج هند برای انتقال پیامهای رهبران مذهبی و یافتن امکان مشاهده مردمی که در این گونه مراسم شرکت دارند به وسیله مناسبی برای انتقال پیامهای مبلغان مذهبی هند ، تبدیل شده است . در بسیاری از زیارتگاه های هند از نوارهای سمعی و بصری برای ترجمعه همزمان دعاهای مذهبی برای زائرانی که به زبانهای مختلف تکلم می کنند استفاده می شود . بدین ترتیب یک زائر هندی می تواند از جنوب این کشور به یکی از اماکن مقدس در شمال کشور مسافرت و مراسم مذهبی را به زبان بومی خود ادا کند .

نوارهای سمعی نیز همانند نوارهای ویدئویی برای ارائه  موسیقی مذهبی ، بخشهایی از مراسم مذهبی و مناسبتهای ویژه دیگر موارد استفاده قرار گرفته اند . این گونه ترکیب جالب تکنولوژی با مسائل سنتی از کاربرد مؤثر تکنولوژی در زمینه های اجتماعی حکایت می کند .

نوارهای کاست در زمینه سیاحتی نیز مورد استفاده قرار گرفته و اطلاعات مربوط به اماکن باستانی و مسائل فرهنگی در قالب نوارهای سمعی و بصری ، در اختیار بازدیدکنندگان از کشور قرار می گیرد . این گونه نوارها به ویژه برای ارائه اطلاعات و تصویر کشیدن آثار باستانی ، شخصیتهای تاریخی و نقاط دیدنی کشور مؤثر است برخی مؤسسات نظیر کتابخانه های تخصصی و عمومی هند ( شامل کتابخانه ملّی ) تا کنون از تسهیلات ناشی از نوارهای سمعی و بصری سود نجسته اند . مدارس ویژه دانش آموزان معلول از این گونه نوارها بویژه استفاده از نوارهای سمعی برای دانش آموزان نابینا به طور گسترده استفاده می کنند .

تکنولوژی های کامپیوتر

در طول دهه 1980 دولت هند و مؤسسات تجاری به استفاده گسترده از انو کامپیوترها روی آوردند . هند در دهه 1960 بر آن شد تا خدمات بانکی ، بیمه ، خطور هوایی ، تلفن ، ذخیره نمودن جا در هتلها ، فعلیت کتابخانه و رآی گیری در انتخابات عمومی را کامپیوتری کند ، ولی در آن زمان سخت افزار و نرم افزار در داخل کشور تولید نمی شود . دولت تصمیم گرفت تا نرم افزار و سخت افزار مورد نیاز را از خارج وارد کرد . ولی این تلاش با کامیابی همراه نبود چون بسیاری از مردم از آن بیم داشتند که استفاده از کامپیوتر به از دست رفتن شغل آنها منجر شود . در آن زمان حتی گسترده ترین تلاشها نیز قادر نبود تا مردم را متقاعد نماید که استفاده از کامپیوتر حتی در برخی از رشته ها به ایجاد اشتغال بیشتر منجر خواهد شد و تنها مدت زمانی که برای انجام کارها به شیوه سنتی صرف می شود ، کاهش خواهد یافت .

کشورهای جهان سوم از جمله هند تلاش می کنند تا کامپیوتر را به سوی مناطق روستایی سوق داده و از امکانات این وسیله برای بهبود زندگی مردم این مناطق ، در زمینه برنامه ریزی های خود جهت صنایع غذایی ، کشاورزی ، آموزش ، بهداشت ، ارتباطات ، صنایع ، بانکداری و محیط زیست استفاده کنند . چهار طرح عمده کامپیوتری کردن برنامه ریزی مدارس ، سوپر کامپیوترها ، حمل و نقل راه آهن و و کامپیوتری کردن کتابخانه ها و خدمات اطلاعات در نظر گرفته شده اند .

خط مشی دولت در زمینه کامپیوتر : هند در نوامبر سال 1986 پس از مطالعه شرایط موجود و تبادل نظر با تولید کنندگان کامپیوتر ، کارشناسان و اقتصاددانان خط مشی جدیدی اختیار کرد . دولت در جهت اشاعه هر چه بیشتر کامپیوتر ، افزایش تولید داخلی این وسیله به قیمت قابل مقایسه با قیمتهای بین المللی و استفاده از تازه ترین تکنولوژی های موجود و توسعه کاربرد آن در زمینه های مختلف صرفه جویی در منابع ، سیاست پیشین خود را مورد تجدید نظر قرار داد . نکات عمده سیاست جدید دولت هند در زمینه کامپیوتر شامل موارد زیر است :

1-     نامحدود گذاشتن ظرفیت صنعتی برای تولید سیستمهای ریز پردازنده و پردازنده های کوچک

2-     کاهش هزینه داده های مورد نیاز جهت تولید کامپیوتر ؛

3-     ساده سازی مقررات تهی? کامپیوتر برای مصرف کنندگان از منابع داخلی و خارجی ؛

4-     تولید ریزپردازنده و پردازنده های کوچک توسط شرکتهای خصوصی و دولتی هند با حداقل سهام 40 درصد . تولید بدنه اصلی کامپیوترهای سوپر های سوپر مینی تا سال 1988 در انحصار بخش دولتی ( ECIL   ) قرار گرفت . از آن زمان تا کنون گامهایی در جهت بومی ساختن تولید کامپیوتر برداشته و بخش دولتی بر آن است تا علاوه بر ورود دانش فنی به انتقال افقی دانش فنی مبادرت کند .

5-     دولت در عین حال عوارض کمرکی وسایل جنبی کامپیوتر نظیر دیسکها ، چاپگرها و سخت افزار های مشابه را کاهش خواهد داد ؛

6-     تعیین عوارض به کدهای پایه برای تولید کنندگان نرم افزار تا به جای « کدهای عینی » از شرکای خود کدهای پایه دریافت کنند .

برنامه های کامپیوتری برای مدارس : « طرح آموزش کامپیوتر و تدریس آن در مدارس » در سال 1984 آغاز شد . این طرح را کارشناسان انگلیسی که خود برنامه های وسیعی برای پر کردن شکاف علمی و از میان برداشتن مقاومت دانش آموزان در برابر کامپیوتر و تکنولوژی در دست اجرا دارند ، هدایت می کنند . هدف اصلی از اجرای این طرح ترتیب نیروی کار ماهر جهت بهره گیری از تکنولوژی کامپیوتر است . دولت هند تلاش کرده است تا فرهنگ کامپیوتر را با آموزش معلمان توسعه داده و توسط آنان احساس بیگانگی دانش آموزان را نسبت به تکنولوژی ، برطرف نماید .

این گونه مدارس در سر تا سر هند بویژه در مناطقی که جمعیت دانش آموزان اکثراً از اقشار پایین اجتماعی – اقتصادی هستند دایرند . نکته جالب توجه این که دولت با هوشیاری سعی نموده تا کامپیوتر تنها به ابزاری در دست نخبگان تبدیل نشود اما با وجود تلاشهای بی شائبه دولت فقدان تسهیلات زیر بنایی سبب شده است تا کامپیوتر نتواند با سرعت لازم در زمره برنامه های درسی قرار گرفته و برنامه های پیشرفته برای آموزش این وسیله در مدارس دایر شود .

دولت تلاش می کند تا سال 1990 برنامه آموزش کامپیوتر را در 250 هزار مدرسه این کشور دایر کند . در اصل ، با عقیم ماندن طرح تولید داخلی کامپیوتر در هند به دلیل فقدان تقاضای کافی ، دولت انگلیس تعدادی کامپیوتر به این کشور اعطا کرد ، مشکل دیگر تأمین نرم افزار مورد نیاز کامپیوترهایی بود که برای کارآموزی دانش آموزان در مدارس مورد استفاده قرار می گرفتند و از سرعت لازم برای هماهنگی با سیستمهای وارداتی برخوردار نبودند .

کارشناسان معتقدند ، کامپیوترهای قدیمی و پیچیده مستقر در مدارس باید به کامپیوترهای ارزان قیمت و مقرون به صرفه خانگی جایگزین شوند . در صورت دسترسی دانش آموزان به کامپیوتر های خانگی ، قدم بزرگی در جهت تحقیق اهداف مورد نظر دولت برداشته خواهد شد .

سوپر کامپیوترها : گرچه هند تلاش می کند با استفاده از منابع داخلی و وارد ساختن قطعات خارجی نسبت به ساخت سوپر کامپیوترها مبادرت کند ، اما در عین حال ساخت کامپیوترهای سریع با ظرفیت بالا را در سایه همکاری با دیگر کشورهای جهان امکان پذیر می داند . آمریکا سوپر کامپیوتر « کری – ایکس ام پی » با ظرفیت 600 مگا فلاپ را که در زمینه طراحیها پیچیده فضایی ، زمینه های دفاعی و پیش بینی شرایط جوی کاربرد دارد در اختیار هند قرار داده است . هند ، همچنین از کامپیوتر « سایبر – 250 » که ساخت آمریکاست و سوپر کامپیوتر « اس – 1000 » که در ژاپن ساخته شده ، استفاده می کند . کامپیوتر ژاپنی 50 تا 100 مگافلاپ ظرفیت دارد . چهار دستگاه از این نوع کامپیوتر در سیستم انفورماتیک ملّی مستقرند . همکاریهای هند با شوروی سابق در زمینه تکنولوژی کامپیوتر به استفاده از سوپر کامپیوتر « البروس » با ظرفیت 100 مگافلاپ منجر شد .

طرح کامپیوتری کردن حمل و نقل راه آهن : طرح کامپیوتری کردن سیستم راه آهن با کمک بانک جهانی و براساس قراردادی با شرکت راه آهن کانادا ، صورت می گیرد . با اجرای این طرح تمامی رفت و آمدهای قطارها تحت کنترل قرار گرفته و برای بهره گیری هر چه بهتر از شبکه حمل و نقل راه آهن ، اطلاعات مورد نیاز به طور مستمر تأمین خواهد شد . در حال حاضر شرایط به گونه ای است که در برخی از موارد واگنها بی استفاده باقی می ماند در حالی که برای حمل و نقل کالاهای اساس وسیله لازم در دسترس نیست و برخی از بازرگانان سودجو با تبانی کارکنان راه آهن از واگنها برای بالا یا پایین آوردن قیمت کالا استفاده می کنند . انتظار می رود با کامپیوتری شدن سیستم حمل و نقل راه آهن کارآیی این وسیله نقلیه در جابه جایی محموله ها به طور چشمگیر ارتقا یافته و در آمد آن افزایش یابد .

کامپیوتری کردن کتابخانه : کامپیوتری شدن کتابخانه ها و سیستمهای اطلاع رسانی در هند به دلیل ناآگاهی کارشناسان کامپیوتر از کاربرد این وسیله در زمینه های فوق و عدم علاقه آنان به توسعه سیستمهای مورد نیاز ، روندی آهسته داشته است . در ضمن مسؤولان و کارکنان کتابخانه نیز از آموزش کافی در زمینه کاربرد کامپیوتر بی بهره بوده اند . برخی از کتابخانه های بزرگ نظیر « اینسداک » و « دسی داک » تلاش کردن تا متخصصان کامپیوتر را به خدمت به گماردند ولی نتوانستند آنها را به ارائه خدمات در زمینه کامپیوتری کردن فعالیت کتابخانه  ها متقاعد کنند . دولت هند تلاش در زمینه کامپیوتری کردن خدمات کتابخانه ای ، اطلاع رسانی و استفاده از سیستمهای ویژه طبقه بندی کتابها را لازم می داند .